چگونه از خانواده در مقابل مضرات تکنولوژی محافظت کنیم ؟
همانگونه که میدانیم ابزار نوین ارتباطی از قبیل اینترنت ، موبایل بسیار سودمند هستند و در مواقع گوناگون قادر به یاری رساندن به کاربران خویش میباشند و اینگونه است که هر بار نیاز به یافتن پاسخ سوالی باشد در صورت در دسترس بودن اینترنت به سراغ ان رفته و جویای پاسخ خویش میشویم و دور از واقعیت نیست که زندگی در این سالها بدون تکنولوژی ارتباطی امری محال و غیر قابل تجسم است اما در کنار این مزایای بی شمار مضراتی هر چند محدود اما خطر ساز هم برای این یاران امروزی خانواده میتوان بر شمرد که چه بسا در مقایسه بین مزایا و مضرات این همراهان شاید کفه ترازو به نفع مضرات آن سنگینی نماید . سعی بر این است تا در این مطلب اشاراتی هرچند مختصر به این مضرات و چگونگی مقابله با آن اشاره شود.
تفاوت دو فرهنگ غرب و شرق ( خصوصا کشورهای در حال توسعه منجمله خاور میانه و آفریقا ) باعث اختلافات فراوان این دو فرهنگ در نحوه مدیریت خانواده و رفتار اعضای آن را آشکار میسازد و اینگونه است که خانواده در فرهنگ شرقی یک واژه مقدس بوده و هرگونه تعرض به یکایک اعضای آن با شدت هرچه تمامتر از سوی سایر عضوها پاسخ داده شده و حتی اعضای خانواده نیز به تنهایی نمی توانند از تقدس این ستون جامعه بکاهند و بطور مثال زنان خانواده در این فرهنگ نمی توانند با یک همکار مرد خویش رابطه دوستانه برقرار نمایند و این موضوع کمک شایانی به حفظ و بقای خانواده نموده است. در اغلب جوامع شرقی این موارد نه تنها عرف بلکه جنبه دینی بخود گرفته و روابط تماما قانونمند شده و در حد و حدود مشروع دینی و قانونی صورت میپذیرد و عدول از این قوانین موجب مجازات سخت فرد خاطی از سوی جامعه و خانواده خواهد بود تا آفتی به چارچوب خانواده وارد نشود و این موضوع نسل به نسل منتقل گردیده است. اما در فرهنگ غرب تقریبا حد و مرزی برای روابط وجود ندارد و افراد حساسیت چندانی برای اینگونه اتفاقات نداشته و از دید آنان رابطه غیر اخلاقی فقط در رابطه جنسی خلاصه می گردد. بطور مثال خانمی همکارش را که یک آقاست به منزل دعوت میکند تا در حضور شوهرش یک عصرانه دوستانه را سپری کنند و به همین دلیل است که در غرب از افشاگری های خانوادگی خبری نیست و تنها در مورد افراد مشهور و معروف ( همچون ستاره های سینما ) این کنجکاوی وجود دارد اما در شرق کلیپ های خصوصی خانوادگی به وفور سر از اینترنت در می آورد و افراد مغرض اینگونه با حیثیت دیگران بازی میکنند چرا که خانواده ها حساسیت زیادی به انتشار تصاویر خانوادگی خویش داشته و حتی حاضر هستند جان خود را بخاطر جلوگیری از نشر این تصاویر از دست بدهند و به همین علت است که مضرات تکنولوژی ارتباطی در جوامع شرقی بسیار بیشتر از غرب میباشد اما بطور مثال در ایران که طبق قوانین جهانشمول دین میبن اسلام روابط نامشروع جایی در میان خانواده نداشته و این کشور دارای یکی از مقدس ترین خانواده های شرقی میباشد، اطلاعرسانی و فرهنگ سازی کافی و وافی در مورد استفاده از آن نگردیده است و اعضای خانواده فارغ از جنس و سن به شدت در خطر مضرات انواع و اقسام تکنولوژی ارتباطی هستند و لازم است که از سوی متولیان فرهنگساز کشور بیش از پیش به این مقوله پرداخته شود که در ادامه به برخی از این خطرات اشاره خواهد شد.
اینترنت - یقینا هیچگاه به یک فرد غریبه اجازه نمی دهیم تا وارد حریم خانواده ما بشود و اعضای خانواده هم تا شناخت قبلی از فردی نداشته باشند حتی حاضر به گفتگو با او نیستند چه برسد به اینکه او را به درون خانه راه دهند اما در اینترنت در محیط های چت و گفتگوی مجازی به خیال اینکه هیچ خطری از جانب آن فرد مارا تهدید نخواهد کرد بدون کوچکترین آشنایی قبلی افراد را وارد حریم خصوصی خویش میکنیم و از طریق مانیتور او را به درون خانه و خانواده راه میدهیم و چه بسا گرگی در لباس میش باشد که با بیان زیبای خویش ما را پس از مدت کوتاهی فریفته و باعث شود تا از خصوصی ترین مباحث خانوادگی خویش برایش بگوییم و حتی پس از چندی از فرط تکرار در مکاتبات مجازی دچار حالات احساسی شده و یک رابطه مجازی را به نوع حقیقی آن مبدل نماییم و نیازی به توضیح نیست که اغلب این روابط به ناکجا آباد کشیده شده و ثمره ای جز تضرر و بد نامی نخواهد داشت اما از آنجا که در ابتدای امر به خیال خود نوع رابطه را مجازی می پنداشتیم هیچگاه به ذهنمان خطور نمی کرد که روزی افسوس این کار را خواهیم خورد. چه بسا دختران و زنانی که اینگونه گرفتار باند های فساد شده و یا برای رهایی از شر بدنامی ناخواسته ناشی از انتشار تصاویر خصوصی در اینترنت دست به خودکشی زده اند و یا پسرانی که اسیر مطامع شیطانی برخی زنان معلوم الحال شده و دیگر روی بازگشت به خانه را نداشته و در بهترین حالت ثمره این رابطه برای آنان اعتیاد به مواد مخدر بوده است.
در بررسی تخصصی تر این موضوع حتی میتوان بیان کرد که اگر طرف مقابل یک هکر باشد میتواند با نصب یک بدافزار از طریق امواج اینترنت بر روی کامپیوتر ما تمامی اطلاعات خصوصی و خانوادگی از قبیل عکس ، فیلم و ... را به سرقت برده و سپس برای بازگردانی آن خواهان اخذ مبالغ هنگفتی باشد هرچند پس از پرداخت وجه مورد نظر هیچ تضمینی نیست که آن سارق مجازی به وعده های خویش عمل نماید.
یکی از راه های رصد رفتارهای مجازی افراد خانواده و در صورت لزوم جلوگیری از سو استفاده های احتمالی افراد مغرض از آنها ، نصب نرم افزارهای مخصوص این کار بر روی کامپیوتر میباشد. در بازار نرم افزارهایی یافت میشود که وظیفه آن بررسی رفتار و شخصیت مجازی فرزندان و گزارش آن به والدین است و عملکرد این نرم افزارها بگونه ای است که بطور مثال کلمات خاصی را به نرم افزار اعلام میکنید تا هر زمان که فرزندان در مراودات مجازی خویش از آن کلمات استفاده کردند ارتباط اینترنتی قطع و یا سایتهایی که از آن کلمات استفاده می کنند را فیلتر نماید همچنین میتوانید ساعت استفاده از اینترنت را محدود به یک زمان خاص نمایید و اینگونه رفتار مجازی فرزندتان را رصد نموده و حتی المقدور مانع سواستفاده دیگران از فرزند خویش گردید.
موبایل – هرچند مضرات استفاده از موبایل بسیار کمتر از اینترنت میباشد اما همین مضرات کم هم میتوانند بنیان خانواده و بقای آن را به چالش کشیده و خانواده را با خطرات گوناگونی مواجه سازند و در بهترین حالت ، اعتیاد کاربر به ارسال و دریافت پیامک است و حتی باعث افت تحصیلی فرزندتان گردد.
نرم افزار های خاصی برای بررسی نوع استفاده فرزندان از موبایل تهیه شده است که به آنها اصطلاحا نرم افزارهای جاسوسی موبایل گفته میشود و عملکرد این نرم افزارها بگونه ای است که تمام حرکات فرزندتان را زیر نظر گرفته و به شما خبر میدهد و حتی از طریق میکروفن و دوربین موبایل قادر به ضبط صدا و تصویر مکان هایی است که فرزندتان در طول روز به انجا رفت و آمد دارد و تمام پیامک های ارسالی و دریافتی و مکالمات را برای شما مخابره میکند و اینگونه در اوقاتی که به رفتار فرزندتان مشکوک شده اید میتوانید با بررسی دقیق موضوع از او در مقابل افراد ناباب محافظت نمایید. ساختار این نرم افزارها به گونه ای است که فرزند شما هیچگاه متوجه نصب آن بر روی گوشی موبایل خویش نخواهد شد و بدین منوال نرم افزار همیشه بر روی موبایل باقی خواهد ماند.
در انتها لازم به ذکر میدانم با توجه به اینکه پیشگیری بهتر از درمان خواهد بود ، بهترین روش برای جلوگیری از این خطرات ارتباطی ، فرهنگسازی در این رابطه میباشد. شاید بهتر باشد گاهی با اعضای خانواده دوستانه در این مورد صحبت نموده وآنان را متوجه کنیم در صورت استفاده نا صحیح چه خطراتی از این حیث میتواند زندگی و آینده اشان را تباه کند و حتی برای این منظور از خود اینترنت مدد جسته و سرنوشت کسانی که به همین علت به ورطه نابودی افتاده اند را جستجو نموده و باهم مرور کنید